Επιπτώσεις όπλου μαζικής καταστροφής έχουν τα αποτσίγαρα. Μπορεί το τσιγάρο να σκοτώνει, αλλά εξίσου σκοτώνουν και οι γόπες. Κάτι που αγνοεί η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών.
Αυτό το μεγάλο πρόβλημα στη χώρα μας έχει λάβει τραγικές διαστάσεις, αφού άπαντες έχουν την κακή συνήθεια να πετούν τις γόπες τους στο δρόμο και κυρίως στις παραλίες. Κάτι απαράδεκτο, όχι μόνο αισθητικά για μια χώρα όπως η Ελλάδα που διαφημίζει τις παραλίες της παγκοσμίως, αλλά και άκρως επικίνδυνο τόσο για ανθρώπους και περιβάλλον.Με στόο την αντιμετώπισή του, ξεκινά στην Ελλάδα μια πρωτοποριακή προσπάθεια. Το #gopafree. Πρόκειται αφενός για εκστρατεία ευαισθητοποίησης των πολιτών για τους κινδύνους περιβαλλοντικής μόλυνσης από τα αποτσίγαρα, αφετέρου για πρόγραμμα μαζικής εγκατάστασης ειδικών κάδων σε δημόσιους χώρους, εκεί που παρατηρείται το μεγαλύτερο πρόβλημα, στις παραλίες, τα πάρκα, τα σημεία διασκέδασης κ.ο.κ. Στόχος είναι, στη συνέχεια, αυτός ο τεράστιος όγκος από γόπες να μεταφέρεται για ανακύκλωση. Την πρωτοβουλία προωθεί η Cigaret Cycle Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία.
Στην Ελλάδα “παράγουμε” περίπου 22 δισεκατομμύρια (!) αποτσίγαρα ή 3.500 τόνους, που τα περισσότερα καταλήγουν στις ακτές και στη θάλασσα. Διεθνώς εκτιμάται ότι το 40% των απορριμάτων που συλλέγονται στους καθαρισμούς των παραλιών είναι γόπες. Σε μία χώρα, όπως η Ελλάδα, που περιβάλλεται από θάλασσα κάτι τέτοιο είναι καταστροφικό.
Μια πανούκλα στον πλανήτη
Εύλογα θα αναρωτηθεί κάποιος: Μα ένας πλανήτης που ‘ασφυκτιά’ από κάθε είδους ρύπανση, κινδυνεύει και από τις γόπες; Δεν τους φαίνεται, ξεγελά το μικρό μέγεθός τους και η λανθασμένη – ευρέως διαδεδομένη – άποψη ότι είναι βιοδιασπώμενες. Η αλήθεια είναι όμως ότι εξοντώνουν με την ένταση όπλων μαζικής καταστροφής.
Περιέχουν πλαστικό, είναι φονικές, μολύνουν το νερό που πίνουμε, τις θάλασσες, τις ακτές, σκοτώνουν ψάρια, πουλιά και ζώα που τις καταπίνουν, δηλητηριάζουν το περιβάλλον, τις τροφές μας κ.ο.κ. Είναι εντυπωσιακό, αλλά οι γόπες του τσιγάρου παραμένουν μία από τις πλέον κοινές και απειλητικές μορφές περιβαλλοντικής μόλυνσης. Πόσο μάλλον, όταν περισσότεροι από 1,3 εκατ. τόνοι από αυτές παράγονται κάθε χρόνο και συνήθως καταλήγουν στο περιβάλλον.
Το αποτσίγαρο σκοτώνει
Το τσιγάρο σκοτώνει. Αυτό το γνωρίζει και ο πλέον φανατικός καπνιστής. Εκείνο που δεν γνωρίζουμε είναι ότι και η γόπα (αποτσίγαρο) σκοτώνει. Αντίθετα, οι περισσότεροι θεωρούν τις γόπες ‘αθώες’. Κι όμως, παρά αυτή την ευρέως διαδεδομένη άποψη, η γόπα του τσιγάρου δεν είναι βιοδιασπώμενη.
Έτσι, όταν συνήθως πετάγεται στον δρόμο, το πιθανότερο είναι, μετά από μία βροχήγια παράδειγμα, να καταλήξει στη θάλασσα ή να “απελευθερώσει” τα τοξικά χημικά της στον υδροφόρο ορίζοντα. Τα αποτσίγαρα, λοιπόν, ‘βομβαρδίζουν’ με τοξίνες το έδαφος και τις υδάτινες οδούς μας, κυρίως μέσω των αποχετεύσεων, καταιγίδων που δημιουργούν ρυάκια και λίμνες, προκαλώντας σοβαρές βλάβες στους ζωντανούς οργανισμούς που έρχονται σε επαφή μαζί τους. Μελέτες που διεξήχθησαν από την Clean Virginia έδειξαν ότι μόνο ένα τσιγάρο σε περίπου επτά λίτρα νερού είναι θανατηφόρο.Να σημειωθεί πως και η απόρριψη των αποτσίγαρων στις χωματερές δεν εξαφανίζει το πρόβλημα, αφού τα πλαστικά φίλτρα επουδενί είναι βιοδιασπώμενα. Ο πυρήνας των περισσότερων φίλτρων τσιγάρων, το μέρος που μοιάζει με λευκό βαμβάκι, είναι στην πραγματικότητα μια μορφή πλαστικού που ονομάζεται οξική κυτταρίνη. Από μόνη της, η τοξική κυτταρίνη αποσυντίθεται με ιδιαίτερα αργούς ρυθμούς στο περιβάλλον. Εκτιμάται ότι αυτό μπορεί να διαρκέσει από 18 μήνες έως 10 χρόνια. Ακόμα χειρότερα, τα χρησιμοποιημένα φίλτρα έχουν κομμάτια καπνού που φέρουν περισσότερες τοξίνες από ότι τα φίλτρα, καθώς και νικοτίνη, η οποία είναι δηλητηριώδης.
Όπως ακριβώς το υπόλοιπο τσιγάρο, έτσι και οι γόπες περιέχουν αφθονία τοξικών χημικών. Και αυτά, όπως είναι φυσικό, όταν καταλήξουν στη θάλασσα, θα απειλήσουν τα ψάρια και κάθε άλλο είδος θαλάσσιας ζωής. Είναι συχνό, άλλωστε, το φαινόμενο οι γόπες να καταλήγουν στο στομάχι ψαριών. Το ίδιο συμβαίνει γενικότερα με τα αποτσίγαρα στην ύπαιθρο, όπου συχνά τα πουλιά τρώνε τις μολυσμένες με επικίνδυνα χημικά γόπες, προκαλώντας ακόμα και τον θάνατό τους.Επίσης, το κρέας κάποιου ζώου που έπινε νερό ‘εμπλουτισμένο’ με τοξικά χημικά από τα αποτσίγαρα, μπορεί να βρεθεί στο τραπέζι μας όπως άλλωστε συμβαίνει και με τα ψάρια. Τα φίλτρα των τσιγάρων μπορούν να απειλήσουν ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά, τα οποία ασυναίσθητα, όπως δοκιμάζουν τα πάντα, μπορεί να τα βάλουν στο στόμα.
Τα αποτσίγαρα περιέχουν πλαστικά φίλτρα που περνούν από τα φρεάτια στους υπονόμους, για να φτάσουν σιγά-σιγά στις θάλασσες όπου απελευθερώνουν νικοτίνη, βενζόλιο, κάδμιο, ακετόνη, οξικό οξύ, αμμωνία, αρσενικό, μονοξείδιο του άνθρακα, αλλά και φορμαλδεϋδη, υδρογονονάνθρακες, υδροκυάνιο και μόλυβδο, μεθανόλη, μεθύλιο, νιτρικό οξύ, πολώνιο 210, θειικό οξύ, πίσσα και ραδόνιο.
Μία σημαντική συνεργασία
Το Ενάλιον και η Cigaret Cycle συνεργάζονται σε δράσεις με στόχο την προστασία των ακτών και των θαλασσών από τη ρύπανση και τη μόλυνση που επιφέρει το τσιγάρο. Το θαλάσσιο περιβάλλον αποτελεί τον φυσικό χώρο όλων όσων με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ασχολούμαστε με τη θάλασσα. Η προστασία της μας αφορά όλους. Το να μη πετάμε το τσιγάρο στον δρόμο ή μέσα στο νερό είναι ένα μικρό, αλλά πολύ σημαντικό βήμα αν θέλουμε όλοι να συμβάλλουμε σε αυτή την προσπάθεια.
Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τις δράσεις της Cigaret Cycle στη διεύθυνση cigaretcycle.org και μέσω Facebook εδώ.