Ίσως για πολλούς από εσάς τούτο να ακούγεται παράξενο, καινούργιο.
Παρόλο που τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερος κόσμος
αντιλαμβάνεται την αξία της καθημερινής άσκησης για την υγεία
γενικότερα, πολύ λίγοι είναι εκείνοι που θα πουν με σιγουριά πως
γνωρίζουν για τη θετική επίδρασή της στα οστά, αλλά κι ακόμα λιγότεροι
αυτοί που θα συμφωνήσουν πόσο σημαντική είναι για την υγεία των οστών.
Στην άσκηση, όταν εισάγουμε έννοιες στην κουβέντα μας όπως προπόνηση,
βάρη, τρέξιμο, αθλοπαιδιές ή ακόμα χορό, αναρρίχηση, περπάτημα και άλλες
δραστηριότητες, αν τυχόν ρωτήσουμε, με ποιον τρόπο όλα αυτά μας βοηθούν
στην υγεία μας, οι πρώτες απαντήσεις θα είναι οι γνωστές. Στο χάσιμο
βάρους, στην καρδιά, στην αερόβια ικανότητά μας (αντοχή), στη δύναμη
(έτσι, γενικά), αλλά επίσης θα ακούσουμε κι απαντήσεις όπως, στην
ψυχολογία μας (αυτοπεποίθηση), στη βελτίωση των τιμών στις εξετάσεις
αίματος (σάκχαρο, χοληστερίνη, τριγλυκερίδια κλπ). Σπάνια θα μας
απαντήσουν "στα κόκαλά μας". Αν αντιστρέψουμε την ερώτηση και την
διατυπώσουμε κάπως έτσι: "πώς μπορούμε να προστατέψουμε τα οστά μας;" η
απάντηση από τη μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού θα είναι "με τη
διατροφή" εννοώντας το γάλα, τα γαλακτοκομικά γενικά, το ασβέστιο κλπ.
Η αλήθεια είναι πως, όπως οι μύες, έτσι και τα οστά είναι ζωντανός ιστός
που αντιδρά στην άσκηση με το να γίνει ισχυρότερη. Περισσότερο βέβαια
με την προπόνηση αντιστάσεων (βάρη, λάστιχα, ασκήσεις με το βάρος
του σώματος κλπ) και λιγότερο με κάποιου είδους αερόβια δραστηριότητα
(κολύμπι, ποδήλατο, jogging-εκτός των κάτω άκρων κλπ). Αυτό συμβαίνει
για τρεις βασικούς λόγους. Ας τους δούμε έναν προς έναν.
1.Η αντίδραση των οστών στη δυναμική φόρτιση.
Οτιδήποτε προκαλεί πίεση (stress) στα οστά έχει σαν αποτέλεσμα να τα
κάνει παχύτερα και να τα ενισχύσει, έτσι ώστε να είναι σε θέση να
ανταπεξέλθουν σε μεγαλύτερη πίεση και γενικότερα σε υψηλότερη
επιβάρυνση. Έτσι λοιπόν, όταν εμείς πραγματοποιούμε ασκήσεις κατά την
προπόνηση αντίστασης, για παράδειγμα κάμψεις (push ups), η πίεση που
ασκείται στα οστά των χεριών, τα "αναγκάζει" να προσαρμοστούν, να γίνουν
πυκνότερα, ώστε να αντέξουν την πίεση και τη μεγαλύτερη επιβάρυνση.
2.Η απελευθέρωση ασβεστίου κατά τη διάρκεια της μυϊκής συστολής.
Όταν εκτελούμε μια άσκηση για να "υπερνικήσουμε" κάποιο συγκεκριμένο
βάρος, μέσα στους μύες μας πραγματοποιούνται διάφορες χημικές ενώσεις,
εκκρίνονται θρεπτικά συστατικά, το καθένα έχοντας μια συγκεκριμένη
δουλειά να κάνει. Κατ' αυτόν τον τρόπο, απελευθερώνονται και μεγάλες
ποσότητες ασβεστίου που βρίσκονται στους μύες, το οποίο είναι απαραίτητο
για τη μυϊκή συστολή. Βάζοντας τον οργανισμό μας σε διαδικασία
προγράμματος άσκησης με αντίσταση, ανεβάζουμε τα επίπεδα ασβεστίου στον
οργανισμό, που είναι το νούμερο ένα συστατικό των οστών.
3.Η "ετοιμότητα" του μυϊκού μας συστήματος.
Η άσκηση μας επιτρέπει να διατηρήσουμε και να αυξήσουμε τη μυϊκή μας
δύναμη, το συντονισμό και την ισορροπία, η οποία με τη σειρά της βοηθά
στην πρόληψη των πτώσεων και των καταγμάτων. Αυτό είναι ιδιαίτερα
σημαντικό για τους ηλικιωμένους και τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με
οστεοπόρωση. Άρα, έχοντας δυνατούς κι ευλύγιστους μύες, πρώτον
αποφεύγονται οι ανεπιθύμητες πτώσεις ευκολότερα, αλλά και δεύτερον, στην
περίπτωση που δεν αποφευχθούν, μπορούμε πιο εύκολα να αντιδράσουμε στην
πτώση, λόγω του συντονισμού και της ισορροπίας μας. Έμμεσα λοιπόν,
προστατεύουμε τα οστά μας από τα κατάγματα.
Αν οι παραπάνω λόγοι δεν σας έπεισαν, απλά ρωτήστε τους γονείς σας ή
κάποιον ηλικιωμένο, πόσο σημαντικό είναι για εκείνον να καταφέρει να μην
πέσει ή ποιοι είναι οι μόνιμοι πόνοι που τον βασανίζουν, αν έχει
κάποιους, στην καθημερινότητά του. Ιδιαίτερα οι γυναίκες, ως γνωστόν,
μετά την εμμηνόπαυση, αντιμετωπίζουν προβλήματα με παθήσεις όπως η
οστεοπόρωση, λόγω της τεράστιας απώλειας οστικής πυκνότητας.
Ελπίζω να ικανοποιηθήκατε από το άρθρο που, σαν στόχο είχε να δώσει το
ερέθισμα σε όσο το δυνατόν περισσότερους από εσάς να "ψαχτούν", να
ερευνήσουν σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα, που αφορά όλους μας. Ως
συμπέρασμα πιστεύω πως θα πρέπει να κρατήσουμε το ότι δεν αρκεί απλά και
μόνο να αποφασίσουμε να ασκηθούμε, αλλά χρειάζεται γνώση, στόχευση, αλλά και τήρηση προτεραιοτήτων, στον καταρτισμό ενός σωστού προγράμματος άσκησης, το οποίο να είναι ΚΑΙ στην υπηρεσία της προστασίας των οστών μας.
Ο παρακάτω σύνδεσμος (link) οδηγεί στη μεταπτυχιακή διατριβή του κυρίου
Φαίδωνα Μάγκου MSc, PhD, ο οποίος κατέχει τη θέση του Assistant
Proffessor of Medicine στο Washington Univesity School of Medicine, στο
St Louis.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου