Το όραμα της Μεγάλης Άλκης, η χρήση και ο συμβολισμός της ιερής πίπας των Ινδιάνων

Οι σαμάνοι όλων των λαών χρησιμοποιούσαν φυτά και βότανα για θεραπευτικούς και εξαγνιστικούς σκοπούς, καθώς επίσης και για τις παραισθησιογόνες τους ιδιότητες. Οι αυτόχθονες Ινδιάνοι της Αμερικής επιδίωκαν τις μυσταγωγικές και εκστατικές τους εμπειρίες διαμέσω μίας διαδικασίας που ονόμαζαν «αναζήτηση οράματος». Μετά από μεγάλη περίοδο προετοιμασίας και εξαγνισμού στην «καλύβα του ιδρώτα», ο δόκιμος έμενε μόνος σε ένα βουνό για τέσσερα μερόνυχτα δίχως τροφή και νερό. Κατά την διάρκεια των ημερών αυτών, ο δόκιμος  καθόταν μέσα σε ένα μαγικό κύκλο που τον προστάτευε από τα πονηρά πνεύματα, και αναζητούσε το μυστικιστικό του όραμα, ψάλλοντας προσευχές και ιερά τραγούδια. 

Μία άλλη πρακτική  εκστατικών τελετουργιών των αυτόχθονων Ινδιάνων της Αμερικής, ήταν ο χορός του ήλιου για τέσσερα μερόνυκτα, όπου ο δόκιμος χόρευε εκστατικά γύρω από το δένδρο του Ήλιου, έχοντας τρυπήσει το στέρνο του με ένα αιχμηρό κομμάτι από κλαδί κερασιάς  το οποίο ενώνονταν με σχοινί  με το  δένδρο του Ήλιου ( κάτι σαν το δικό μας γιατανάκι).  Δεν έπρεπε να σταματήσει να χορεύει , ακόμα και εάν το ξυλάκι που τον κρατούσε  συνδεδεμένο του έσκιζε την σάρκα κατά την διάρκεια του ξέφρενου χορού του. Σε νεαρή ηλικία ο ηγέτης των Σιού Η Μαύρη Άλκη αναφέρει σχετικά με τις εμπειρίες από τα οράματα του: 

«Η γαλήνη έρχεται στην ψυχή του ανθρώπου όταν συνειδητοποιήσει την συγγένεια του, την ενότητα του με το Σύμπαν και τις δυνάμεις του. Όταν συνειδητοποιήσει ότι στο κέντρο του σύμπαντος κατοικεί το Γουανάν Τάνκα, και ότι αυτό το κέντρο βρίσκετε στην πραγματικότητα παντού. Βρίσκεται στον καθένα μας..[..]..Τιποτα από όσα έχω δει με τα μάτια μου δεν ήταν τόσο καθαρό και φωτεινό όσο αυτό που μου έδειξε το όραμα μου. Και τίποτα από όσα έχω ακούσει με τα αφτιά μου δεν ήταν σαν τα λόγια που άκουσα. Δε χρειάστηκε προσπάθεια για αν θυμάμαι αυτά τα πράγματα. Διατηρήθηκαν στην μνήμη μου αό μόνα τους όλα αυτά τα χρόνια. Κι όσο μεγάλωνα τόσο πιο ξεκάθαρο γινόταν το νόημα που έβγαινε από τις λέξεις. Ακόμα και τώρα όμως ξέρω ότι μου φανερώθηκα περισσότερα από όσα μπορω να πω. ..[..].. Καθώς στεκόμουν εκεί, είδα περισσότερα από όσα μπορώ να πω και κατάλαβα περισσότερα από όσα είδα. Γιατί έβλεπα κατά έναν ιερό τρόπο τις μορφές των πραγμάτων στην πενυματική τους εκδοχή, και την μορφή όλως των μορφών ως Ένα ως την ενότητα μέσα στην οποία θα έπρεπε να υπάρχουν τα πάντα».

Heȟáka Sápa (Black Elk – Mαύρη Άλκη, Ινδιάνος Σιού, 1863 –  1950).

Ο καπνός ήταν  το πιο ιερό βότανο των αυτόχθονων της βόρειας Αμερικής, και χρησιμοποιούταν στις περισσότερες τελετές τους. Η πίπα της ειρήνης όπως την γνωρίζουμε μέσα από τις ταινίες «γουέστερν», ήταν φορτισμένη με μυστικιστικά συμβολική σημασία. Το κάπνισμα κάνει την εκπνοή ορατή, και η αναπνοή είναι η πήγή όλης της ζωής. Όσοι μοιράζονται την πίπα αναγνωρίζουν πως μοιράζονται τον ίδιο αέρα, την ίδια ζωή. Η εισπνοή και εκπνοή του καπνού αντιπορσωπεύει την παλίροια - την πλημμυρίδα και την άμπωτη της ύπαρξης. Ο καπνός εισέρχεται στο σώμα και μετά απελευθερώνεται, μεταφέροντας προσευχές στο μεγάλο πνεύμα, καθώς ανέρχεται πρός τον ουρανό. 

Οι περισσότερες φυλές χρησιμοποιούσαν την ιερή πίπα σε τελετουργίες όπως η αναζήτηση του οράματος, η θεραπεία μέσω του ιδρώτα και ο τελετουργικός χορός. Η ιερή πίπα ήταν για τους αυτόχθονες Ινδιάνους, ένα ιδιαίτερα σημαντικό τελετουργικό εργαλείο  το οποίο χρησιμοποισαν ως μέσο για την επαφή τους με το Πνεύμα,  για να ανακαλύψουν τη θέση τους στον ιστό της δημιουργίας και να εργαστούν θεραπευτικά για τη Μητέρα-Γη και την ανθρώπινη ύπαρξη, επεκτείνοντας στο μέλλον την ελπίδα του ανθρώπου για τα παιδιά του και τον πλανήτη. 

Η ιερή πίπα συμβόλιζε μια γέφυρα μεταξύ γης και ουρανού, ορατού και αοράτου, φυσικού και πνευματικού. Η ιεροτελεστία βοηθά ώστε να συνδεθούν οι άνθρωποι με το Μεγάλο Πνεύμα αλλά και με την ιερότητα της Φύσης. Πρόκειται για ένα ιερό σκεύος πλούσιο σε συμβολισμό. Το δοχείο αντιπροσωπεύει τις θηλυκές όψεις του Μεγάλου Πνεύματος, τη Μητέρα-Γη,  ενώ το στέλεχος αντιπροσωπεύει τις αρσενικές, τον Πατέρα-Ουρανό. Το εκδηλωμένο πνεύμα που αέναα αλλάζει γίνεται ορατό ως φύση στη Μητέρα-Γη. Το απόλυτο, αμετάβλητο, ανεκδήλωτο αόρατο πνεύμα είναι ο Πατέρας-Ουρανός. Το κοίλο είναι η Γη και το στέλεχος, καθετί που αναπτύσσεται πάνω στη Γη. Το κοίλο από κοκκινόπετρα είναι κόκκινο, συμβολίζοντας το χρώμα της Γης και το χρώμα του αίματος, το αίμα του βούβαλου, το αίμα που χύθηκε στην Πέτρα της Πίπας, και όλο το αίμα που χύθηκε από την ανθρωπότητα διαμέσου των αιώνων.

Συχνά, ως εξάρτημα της πίπας απαντάται το δέρμα ενός ζώου, ίσως του λύκου, της αρκούδας, του ελαφιού, αλλά ειδικά του βούβαλου, το οποίο παρείχε αφθονία στους Αυτόχθονες. Άλλα συμβολικά εξαρτήματα είναι τα φτερά του γερακιού ή συχνότερα του αετού, ο οποίος πετά ψηλότερα από οποιοδήποτε άλλο πουλί. Υπάρχουν μερικές φορές τέσσερις ρίγες στο στέλεχος της πίπας, είτε ζωγραφισμένες είτε καμωμένες με χάνδρες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν τον ιερό αριθμό τέσσερα, ειδικά τις τέσσερις κατευθύνσεις. Εάν είναι κίτρινη, κόκκινη, μαύρη και λευκή, μπορεί να αντιπροσωπεύουν τις τέσσερις φυλές.

Η τελετουργία της πίπας απεικονίζει όλη τη γήινη πραγματικότητα. Το κοίλο δοχείο αντιπροσωπεύει τον ορυκτό κόσμο. Το μακρύ στέλεχος και ο καπνός ή το μείγμα καπνίσματος αντιπροσωπεύει τον φυτικό κόσμο. Το δέρμα με τη σειρά του συμβολίζει τον ζωικό κόσμο, και τα φτερά τις φτερωτές υπάρξεις του αέρα. Το δοχείο για το θυμίαμα της φασκομηλιάς είναι συνήθως ένα κογχύλι που αντιπροσωπεύει το βασίλειο της θάλασσας. Όταν καπνίζεται η ιερή πίπα, αντιπροσωπεύονται και τα τέσσερα στοιχεία: το κοίλο δοχείο (γη), ο καιγόμενος καπνός (φωτιά), το σάλιο (νερό), και η αναπνοή (αέρας). Το κάπνισμα της πίπας δημιουργεί μια ιερή αλχημεία, καθώς τα φυσικά αντικείμενα, οι ουσίες και η τελετή είναι καταλυτικά στοιχεία μιας πνευματικής μεταστοιχείωσης.

Πριν το κάπνισμα όλοι οι κάτοχοι της εξαγνίζονται. Αντίστοιχα το κοίλο, το στέλεχος και όλα τα αντικείμενα που θα αγγίξουν την πίπα θυμιατίζονται με θυμίαμα φασκόμηλου. Κατόπιν, κρατώντας χωριστά το στέλεχος από το δοχείο, ψηλά πάνω από το κεφάλι, οι τελετουργοί ζητούν την άδεια να ενωθούν με το Μεγάλο Πνεύμα και τους αρχαίους, με τα πνεύματα του τόπου όπου επιθυμούν να καπνίσουν. Αφού ενωθούν, κοίλο και στέλεχος, η ιερή πίπα γίνεται εργαλείο για τη συγκέντρωση της Πνευματική Ενέργειας. Υπηρετεί σαν κανάλι ή «αγωγός» προς τον Δημιουργό.

Όταν γεμίζεται η πίπα, ο καπνός προσφέρεται στο πάνω, στο κάτω και τις τέσσερις κατευθύνσεις. Ο τελετουργός ζητά την επιστροφή των πνευματικών φυλάκων των τεσσάρων κατευθύνσεων. Όταν ανάβεται η πίπα, ο ιερός καπνός, ως ορατό, σημάδι στέλνει τις προσευχές και τις σκέψεις μας στον Δημιουργό, πάνω στα φτερά των αετών. Αν η ιεροτελεστία γίνει ομαδικά, τότε η πίπα περνά δεξιόστροφα σε κάθε μέλος, μεταφέροντας το κέντρο μαζί της, επειδή η πίπα είναι πάντα το κέντρο του κόσμου.

Ρουφώντας τον ιερό καπνό, ο τελετουργός αντιλαμβάνεται ότι η μοιρασιά της αναπνοής είναι μοιρασιά της ζωής. Το κάπνισμα της πίπας αντιπροσωπεύει και αποδοχή και υπερβατικότητα, παράδοση με κάποιο τρόπο στη Μητέρα-Γη, η οποία διδάσκει αποδοχή της αλλαγής στη φύση, όπως επίσης αρμονία και θρέψη. Όταν ο καπνός εκπνέεται, αντιπροσωπεύει αυτό που είναι να απελευθερωθεί και να κάνει την υπέρβαση. Ο καπνός που ανεβαίνει προς τον Πατέρα-Ουρανό εξυπηρετεί ως ορατή υπενθύμιση απελευθέρωσης από προσκολλήσεις, επιζήμιες σχέσεις και συνήθειες, και αυτοκαταστροφικές επιθυμίες.

Μέσω της εισπνοής και εκπνοής ο τελετουργός βιώνει την αμπώτιδα και την πλημμυρίδα της ζωής και ανοίγει την καρδιά του προς τη Θεϊκή Παρουσία, στους άλλους, τη φύση και τον κόσμο ολόκληρο.

Ιστορικά η ιερη πίπα χρησιμοποιήθηκε για προσευχή, σε συμφωνίες και συνθήκες, για το καλωσόρισμα επισκεπτών, ή για να εξασφαλίζει τη σίγουρη μετακίνηση μεταξύ των φυλών. Επίσης, χρησιμοποιείτο ως επισφράγιση της αλήθειας σε ό,τι λεγόταν σε συναντήσεις ή εμπορικές συναλλαγές.

Τμήμα των πληροφοριών για τον συμβολισμό και της ιερής πίπας αντλήθηκαν από το βιβλίο του Jay Cleve PhD: «Path of the Sacred Pipe: Journey of Love, Power, and Healing».

Επιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος

Μυσταγωγία- Μυθαγωγία